The Paris Psalter :: :: University of Virginia Library

Ac nu ealdormenn ealle ætgædere
sæton on seldum, swyþe spræcon,
and wið me wraðum wordum scirdan;
hwæþere þin esne elnes teolode,
þæt he þine soðe word snotur beeode.

24

Me wæs þin gewitnys wyrð and getreowe,
and ic hi on mode metegie georne
and me to frofre wat, þæt ic forð heonun
his soðfæstnysse sece georne.

25

Ætfealh min sawul flore geneahhige;
do me æfter þinum wordum wel gecwician.

26

Ic þe wegas mine wise secge,
and þu me gehyrdest holde mode;
lær me on life, hu ic lengest mæge
þine soðfæstnysse selest gehealdan.

27

Þu me soðfæstnysse weg swylce getacna,
þæt ic on þinum wundrum me wel begange.

28

Min sawl aslep, þa me sorh begeat
for langunga; læt me nu þa
on þinum wordum weorðan trumne.

29

Afyr fram me unryhte wegas,
and me on þinre æ geweorþ ealles milde.

106

30

Ic me wise geceas wegas soðfæste;
ne weorðe ic þinra doma gedweled æfre.

31

Swa ic fæste ætfealh, þæt ic forð heonun
þine gewitnysse wel geheolde;
ne wylt þu me on ealdre æfre gescyndan.

32

Nu ic on wisne weg worda þinra
reðne rinne, and þu rice nu
mine heortan geheald on hyge brade.

33

Æ þu me sete, ece dryhten,
þæt ic on soðfæste wegas symble gange
and ic þa secan symble mote.

34

Syle me andgit eac, þæt ic æ þine
smeage mid soðe, swylce healde
on ealre minre heortan holde mode.

35

Gelæd me on stige, þær ic stæpe mine
on þinum bebodum bryce hæbbe,
forðan ic hy mid soðe symble wolde.

36

Ahyld mine heortan, þæt ic halige nu
on þine gewitnysse wise gecyrre;
nalæs me gitsung forniman mote.

37

Gewend þu mine eagan, þy læs ic weorc idel
gese þurh synne, ac me on soðne weg
þinne þone leofan læde cwiculice.

38

Sete ðinum esne oðer swylce,
þæt he þine spræce sped leornige
and þa on ege þinum ealle healde.

39

Þu me scealt edwitt min of awyrpan,
þæt me to incan ahwær gangeð;
forþon ic eom on þinum domum gedefe glæd.

40

Efne ic þine bebodu bealde wolde
wis wylle gegan; wene ic swylce,
þæt þu me on rihtes ræd gecwycige.

41

And me ofer cume, ece dryhten,
þæt milde mod, mære hælu
æfter þinre spræce spowendlice.

42

And ic andwyrde þam þe me edwitstafas

107

wordum wrað cweþað, þæt ic gewene on ðe
and on þinum wordum wære hæbbe.

43

Ne afyr þu me æfre fæle spræce,
þa ic me on muðe mægene hæbbe,
and ic soðfæst word on sylfan healde,
þæt ic on ðinra doma dæde getreowige.

44

And ic æ þine efne and healde,
and to worulde on ðære wunian mote
and on ecnysse efnan and healdan.

45

And ic on bealde brædu gange,
forðan ic þine gewitnysse wel getrymede.

46

And ic þæt fore cyningum cyðan mote,
þær hig eagum on locian,
hu me þin gewitnyss ys weorð and getreowe,
and on ðam ne beon æfre gescynded.

47

And ic on þinum bebodum bealde mote
gemetegian swyþe mærne ræd,
forþan ic hi on lufan minre lange hæfde.

48

And ic mine handa hof gelome,
þær ic þine bebodu bryce lufade,
þa ic mid ðysse þeode þearle begange,
and on ðine soðcwydas symble ic getreowige.

49

Gemun nu, dryhten, þines wordes,
on þam þu me þinum þeowe hyht gesealdest.

50

Þas ic me on frofre fæste hæbbe
on minum eaðmedum ungemete swyðe,
forðon me þin spræc spedum cwycade.

51

Oftust ofermodige unriht fremmað,
oþþæt hi on eorðan ealle forweorðað;
ic þinre æ a folgode.

52

Ic wæs gemyndig mærra doma
þinra geþancol, ðeoden dryhten,
þæt ic on worulde æt ðe wurde afrefred.

53

Me wearð gemolten mod on hreðre
for fyrenfulra facendædum,
þa hi æ þine anforleton.

108

54

Ac me to sange symble hæfde,
hu ic þine soðfæstnysse selest heolde,
þær ic on elelande ahte stowe.

55

Nede ic þæt gemunde nihta gehwylcre,
þæt ic naman þinne nemde, dryhten,
and ic æ þine elne heolde.

56

Þas me andweardum ealle gewurdan,
forþon ic þine soðfæstnysse sohte georne.

57

Me ys on dæle, dryhten user,
cwide cynlice, þæt ic cwic wylle
þine æ healdan elne mycle.

58

Ic bidde þinre ansyne ungemete georne
mid ealre gehygde heortan minre,
þæt þu me on mode milde weorðe
æfter þinre spræce spowendlice.

59

Swa ic wegas þine wise þence
to ferenne fotum minum,
þæt ic on þinre gewitnysse wel gefere.

60

Gearo ic eom symble, nalæs grames modes,
þæt ic betst cunne þine bebodu healdan.

61

Me fyrenfulra fæcne rapas
ungemet geneahhie oft beclyptan;
næs ic ofergittul, þæt ic æ þine
mid hygecræfte heolde and læste.

62

Ic æt midre niht mæla gehwylce
ricene arise, and hraðe gange
þær ic ðe andette eall ætgædere,
secge þine domas dædum rihte.

63

Ic eom dælneomend þe heom ondrædað þe,
and þine halige bebodu healdað georne.

64

Þeos eorðe is eall gefylled
þinre mildheortnesse, mihtig drihten;
þine soðfæstnesse þu me swylce lær.

65

Þu ymb þinne esne æghwær dydest
wel weorðlice; wene ic, drihten,
þæt þu þin word wylle wis gehealdan.

109

66

Þu me þeodscipe lær þinne tilne
and wisdomes word to genihte,
forðon ic þin bebod þriste gelyfde.

67

Ærþon ic gehened hean gewurde,
ic agylte ungemetum swiðe;
hwæðere ic þine spræce geheold sped on mode.

68

God þu eart, drihten, and me god swylce
on þinum tile gelær, þæt ic teala cunne
þin soðfæst weorc symble healdan.

69

Ys nu mænigfeald ofer me man and unriht
oferhydigra; ic nu mid ealre
minre heortan hige hycge swiðe,
þæt ic þin bebod beorht atredde.

70

Ys heora heorte nu her anlicast
swa meoluc wese mægene gerunnen;
ic æ þine ungemete georne
on modsefan minum healde.

71

Selre me wæs and seftre, þæt þu sylfa me
heane gehnægdest, and ic hraðe syþþan
þin soðfæst weorc wel leornade.

72

Me is micle betere, þæt ic bebodu healde,
ðines muðes gemet, þonne mon me geofe
geara ðusende goldes and seolfres.

73

Handa me ðine holde geworhton
and gehiwedan mid higecræfte;
syle me nu andgyt, þæt ic eall mæge
þine bliðe bebodu beorhte leornian.

74

Þa ðe on feore forhtigað, þa me on fægere geseoð
and blissiað, bu geðenceað,
þæt ic þinum wordum wel getreowde.

75

Ic þæt, dryhten, ongeat, domas þine
reðe rihtwise, and ðu ricene me
on ðinre soðfæstnesse dydest samed eadmedne.

76

Wese þin milde mod mihtum geswiðed,
and me to frofre fæste gestande,
swa ðu on þinre spræce sped gehete

110

þinum agenum esne æt þearfe.

77

Cumen me ðine miltsa mihtum geswyþede,
and ic lange on þam lifian mote;
forðon me is metegung on modsefan,
hu ic æ þine efnast healde.

78

Beon þa oferhydegan ealle gescende,
þe me unrihte ahwær gretan;
ic þine bebodu bealde gegange.

79

Gehweorfen to me, þa þe hyldu to ðe
egsan ahtan, and ealle þa
ðe þine gewitnesse wise cuðan.

80

Wese heorte min on hige clæne
and ic on þin soðfæst word symble getreowige,
þæt ic on ealdre ne wese æfre gescended.

81

Min saul gewearð swancur on mode,
þær ic on þinre hælu hogode and sohte,
hu ic on þinum wordum wel getrywade.

82

Eagan me swylce eac teoredon,
þær on þinre spræce spede eodan;
cwædon cynlice: “Hwa cwicenne me
on ðysum ealdre eft frefrade?”

83

Ic eom nu geworden werum anlicast,
swa þu on hrime setest hlance cylle;
ne eom ic ofergyttol, þæt ic ealle nu
þine soðfæste weorc smicere healde.

84

Hwæt synt þinum esne ealra dagena,
þe þu mine ehtend for me ealle gedeme?

85

Me manwyrhtan manige on spellum
sægdon soðlice; na ic hit swa oncneow,
swa hit þin æ hafað, ece dryhten.

86

Wærun þine ealle gebann æðele and soðfæst;
min ehtan oft unrihtwyrhtan;
gefultuma me fægere, drihten.

87

Hio me lytle læs laþe woldan
ðisses eorðweges ende gescrifan;
ic þin gebod þa ne wolde
on þysum ealdre anforlætan.

88

Æfter ðinre þære myclan mildheortnesse

111

weorð me, mihtig god, milde and bliðe;
and ic gewitnesse wel gehealde
muþes þines, þe þu men lærdest.

89

On ecnesse awa, drihten,
þin word wunað weorð on heofenum.

90

And on worulda woruld wunað ece forð
þin soðfæstnes swylce, dryhten.

91

Ðu þas eorðan ealle worhtest,
swa heo nu to worulde wunian ðenceað;
þurh þinra dæda sped dagas her gewuniað,
forðon ðu ealles anweald hafast.

92

Þær me þin æ an ne hulpe,
ðe ic on mode minum hæfde,
þonne ic wende on woruldlife,
þæt ic on minum eadmedum eall forwurde.

93

Ne mæg ic þæs æfre forgytan on ecnesse,
nymðe ic soð word symble gehealde;
forþon ic cuðlice on ðæm her nu cwicu lifige.

94

Ic eom þin hold scealc; do ðu halne me,
forðon ic þin soð weorc sece geneahhe.

95

Me fyrenfulle fæcne seceað,
wyllað me laðe lifes asecean;
ic ðine gewitnesse wat and sohte.

96

Ic soð geseah and swylce wat,
ealre þysse worulde wurðeð ende;
brad is þin gebann and beorht swyðe.

97

Hu ic æ þine, ece drihten,
lustum lufode; ic þæt lange dyde,
þæt ic þa on mode metegade georne.

98

Þu me snoterne gedydest swylce ofer mine
feondas on foldan fæcne ealle;
forðon ic beorhtlice þine bebodu læste.

99

Ofer ealle þa þe me ær lærdon,
ic þæs hæfde andgyt æghwær gleawast,
þæt ic þine gewitnesse wise sohte.

100

Ic þæt ofer yldran oncneow and þæt a geheold,

112

þæt ic þine bebodu bliðe geheolde.

101

Ic minum fotum fæcne siðas
þa wraþan wegas werede georne,
þæt ic þine word mihte wel gehealdan.

102

Na ic fram þinum domum dædum swicade,
forðon þu me æbebod ærest settest.

103

Me is on gomum god and swete
þin agen word, ece drihten;
hit is halwende, hunige mycle
and beobreade betere and swetre.

104

On bebodum ðinum ic me betst oncneow,
þæt ic unrihte wegas ealle ofeode,
forðon þu me æ þine ær gesettest.

105

Þæt is fæle blacern fotum minum,
þæt ic þin word, drihten, wel gehealde,
and þæt ys þæt strange leoht stige minre.

106

Ic aðas swor and eac hycge,
þæt ic soðne dom symble healde.

107

And ic eadmedu ungemetum georne
efnan þence; forgif me, ece god,
þæt ic æfter ðinum wordum weorðe bliðe.

108

Mines muðes me modes willa
on heahsælum hraðe gebringe,
and me þine domas alær, drihten, swylce.

109

Is sawl min symble on ðinum
holdum handum, ne ic þine þa halgan æ
on ðysum ealdre forgitan æfre þence.

110

Me firenfulle fæcne gyrene
awriþan wraðe, and ne wolde ic
fram þinum bebodum feor geswican.

111

Ic me eowde begeat, æðele hæbbe
þine gewitnesse wel getreowe
on ecnesse awa to feore;
þæt byð heahbliss heortan minre.

112

Ahylde ic mine heortan holde mode,
þæt ic þin soðfæst weorc symble worhte;

113

forðon ic ðæs ece edlean hæbbe.

113

And ic synfulle symble feode,
and ic æ þine elne lufade.

114

Þu me fultumian scealt, fæle gestandan
and andfenga æghwær æt ðearfe,
and ic on þin word wel getreowe.

115

Gewitað fram me, þe awyrgede synt,
þenden ic godes bebodu georne smeage.

116

Onfoh me freondlice, fæle drihten,
æfter þam þe þu sylfa sægdest and cwæde,
þæt ic sceolde lifigan lange ðrage;
ne gescend me on siðe, nu ic þin swa onbad.

117

Gefultuma me fæste; ðonne beo ic fægere hal,
and ic þine soðfæstnysse symble þence.

118

Ealle ðu forhogodest, ða ðe unrihtes
wæran wyrhtan; wat ic gearewe,
þæt heo on unriht ealle þohtan.

119

Ic oferhylmend ealle getealde,
þa on eorðan her yfele wæron,
forðon ic þine gewitnesse wyrðe lufade.

120

Gefæstna þinne egsan flæsce minum,
þæt ic me ondræde domas ðine.

121

Ic soðne dom symble worhte;
ne syle þu me ehtendum æfre minum.

122

Onfoh þu þinum esne fægere mid gode,
þæt me oferhydige æfre ne motan
hearmcwyddian; hyldo ne gymað.

123

Hwæt, me eagan mine atule gewurdan,
þær ic on ðinre hælo hyldo sohte
and on þinre spræce sped soðfæste.

124

Do þinum agenum esne swylce
mycel milde mod, and me mægene eac
þin soðfæst word sylfa lære.

125

Ic eom esne þin; syle andgit, þæt ic
þine gewitnesse wel leornige.

126

Þis is wynne tid, þæt man eac wel do,

114

drihten ure; ne læt ðu dole æfre
þin æbebod ahwær toweorpan.

127

Forðon ic þin bebod beorhte lufode,
ða me georne synd golde deorran,
topazion þæra teala gimma.

128

Forðon ic eall þin bebod elne healde,
and ic unrihte wegas ealle feoge.

129

Wundorlic is ðin gewitnes, wealdend dryhten;
forðon heo min sawl smeað and seceð georne.

130

Worda me þinra wise onleohteð,
beorhtnesse blæcern, and þu bealde sylest
andgit eallum eorðbuendum.

131

Muð ic ontynde minne wide,
þæt me min oroð ut afæmde,
þær ic ðin bebod efnede mid willan.

132

Beseoh þu on me, and me syððan hraðe
mære gemiltsa, swa ðu manegum dydest,
þe naman þinne nyde lufedon.

133

Gerece ðu me swylce, þæt ic on rihtne weg
æfter þinre spræce spedum gange,
þy læs min ænig unriht ahwær wealde.

134

Ahrede me hearmcwidum heanra manna,
þæt ic ðine bebodu bealde healde.

135

Do þine ansyne esne þinum
leohte and leofe; lær me syþþan,
hu ic ðin soðfæst word selest gehealde.

136

Eagan mine gesawon, hu yða gelaac,
wid gang wætera, wundrum gangeð;
swa ðam ilcum byð, þe ær nellað
þinre æ bebod elne healdan.

137

Drihten is soðfæst; synd his domas eac
reðe mid ræde rihte gecyðde.

138

Hwæt, ðu soðfæst weorc symble hete
on þinre gewitnesse wel gehealdan;
ealles forgeaton, þa me grame wæron,
worda þinra and me wa dydan.

139

Me heard ehtnes huses þines
on bearme me gebrohte oft,

115

ða þin word noldan wel gehealdan,
þa me feondas ær fæste wæron.

140

Is þin agen spræc innan fyren,
sylf swiþe hat, and symble ða
þin esne her ealle lufade.

141

Ic wæs on geoguðe, grame me forhogedon;
næs ic ofergittol æfre hwæðere,
þæt ic þin soð weorc symble heolde.

142

Is þin soðfæstnes symble, drihten,
seo soðfæste, and seo symble dið
on ecnesse awa to feore;
is þin swylce æðelnes and æ soðfæst.

143

Me costunga cnysdan geneahhe,
and nearonessa naman gelome;
ac ic þine bebodu efnde and læste,
eac on minum mode hi metegade georne.

144

Ys me þin gewitnes weorðast and rihtast,
and ða me on ece andgyt hæbbe;
syle me ða to soðe, and ic syþþan lifige.

145

Ic mid ealle ongann inngehygde
heortan minre hige to drihtne
ceare cleopian; he me cynlice
hraðe gehyrde, hyldo cuðe,
þæt ic his soðfæstnesse sohte geneahhe.

146

Ic cleopode to ðe; do me cuðlice
halne, heahcyning, heofona wealdend,
hælende Crist; ic þæt hicge nu,
þæt ic ðine bebodu bliðe gehealde.

147

And ic ðe on ripe forecom, and hraðe swylce
ceare cleopode; þu me cynlice
wel onfencge, wistest gearwe,
þæt ic on ðinum wordum wel getruwade.

148

Þe eagan mine eac forecoman;
on ærmergen ic elne ongann
þine spræce spyrian georne.

149

Gehyr mine stefne, halig drihten,

116

æfter ðinre þære myclan mildheortnesse,
and æfter þinum domum do me halne.

150

Me syndon eahtend ungemete neah aa
and ða synfullan; syndan ealle hi
fram æ þinre unneah gewiten.

151

Wes me swiðe neah, wuldres drihten;
synt ealle þine wegas wise and cuðe.

152

Ic gewitnesse wise þine
ongeat gleawlice, þæt þu geara hi
on ecnesse ær staþelodest.

153

Ac min eaðmedu geseoh eall ful georne,
genere niode, nu me ned belæg;
forþon ic wolde æ þine elne healdan.

154

Dem minne dom and me deore alys;
for þinre spræce, do me spedlice
and cuðlice cwicne nu ða.

155

Wærun fyrenfulle feor fælre hælu;
forðon hi þine soðfæstnesse secean noldan.

156

Miltsa synt þine, mihtig drihten;
æfter þinum domum do me cwicne.

157

Ic manige geseah, þe min ehton;
nolde ic cwic æfre swa þeah hwæðere
þine gewitnesse wræste forlætan.

158

Ic manige geseah men þa þe noldan
heora friðowære fæste healdan,
and ic þand wið þan þe hi teala noldan
þinre spræce sped gehealdan.

159

Swylce ic sylf geseah, þæt ic þin soð bebod
lustum lufige, leofa drihten;
on þinre mildheortnesse me scealt acwician.

160

Þæt is weorðlic fruma worda þinra,
þæt þær byð soð symble meted,
and on ecnesse awa to feore
ealle þine domas synt dædum geseðde.

161

Min earwunga ehtan ongunnon
ealdurmanna gehwylc ungemete swiðe;

117

wearð me heorte forht, þær ic þin halig word
on þinum egesan ærest æðelu tredde.

162

Ic blissige bealde mode
ofer ðinre spræce spede þa myclan,
swa se bið bliðe, se þe beorna reaf
manige meteð, þær hit mannum losað.

163

And ic unrihta gehwylc elne feode
and onhyscte æghwær georne;
wolde ic æ þine elne lufian.

164

Swa ic þe seofon siþum symble wolde
leofum lustlice lofsang cweðan
daga æghwylce, forþon ic þine domas wat
on soð fæste smicere gefylde.

165

Þam bið sib mycel þe him þenceð,
þæt hi naman þinne neode lufien;
ne bið him æswic on þon æfre to feore.

166

Ic þinre hælu bad, halig drihten,
and þine bebodu bealde lufode.

167

Hafað sawl min soð gehealden
þinre gewitnesse worda æghwylc,
and ic þa lustum lufade swiðe.

168

Heold ic þine bebodu holde mode
and þine gewitnesse wordum trymede;
forðon ealle mine wegas wise syndan
on þinre gesihðe soðe, drihten.

169

Nu genealæceð neode minum
gebedum bealde, þæt ic bidde nu
on þinre gesihðe symble, drihten;
æfter þinre spræce syle me spedlice,
þæt þu me generige niða gehwylces.

170

Ingange min ben, ece drihten,
on þinre gesihðe symble æt þearfe;
æfter þinre spræce do spedlice,
ðæt ðu me generige niða gehwylces.

171

Nu mine weleras ðe wordum belcettað
ymnas elne, gif þu me ærest wylt

118

þine soðfæstnesse sylfa læran.

172

Hwæt, tunge min teala foresægde,
hu þinre spræce spede eodan;
wærun eall þin bebodu æghwær rihtwis.

173

Syn me þine handa on hælu nu,
and þæt domlice gedon weorðe;
forðon ic þine bebodu geceas bealde æt þearfe.

174

Ic þinre hælu her wilnade,
drihten ælmihtig; do me symble,
þæt ic æ þine elne metige.

175

Leofað sawl min and þe lustum hereð,
and me þine domas dædum fultumiað.

176

Ic gedwelede swa þæt dysige scep,
þætte forweorðan wolde huru;
la, sece þinne esne elne, drihten;
forðon ic þinra beboda ne forgeat beorhtra æfre.