University of Virginia Library

RIDDLES 61-95

61

Oft mec fæste bileac freolicu meowle,
ides on earce, hwilum up ateah
folmum sinum ond frean sealde,
holdum þeodne, swa hio haten wæs.
Siðþan me on hreþre heafod sticade,
nioþan upweardne, on nearo fegde.
Gif þæs ondfengan ellen dohte,
mec frætwedne fyllan sceolde
ruwes nathwæt. Ræd hwæt ic mæne.

62

Ic eom heard ond scearp, hingonges strong,
forðsiþes from, frean unforcuð,
wade under wambe ond me weg sylfa
ryhtne geryme. Rinc bið on ofeste,
se mec on þyð æftanweardne,
hæleð mid hrægle; hwilum ut tyhð
of hole hatne, hwilum eft fareð
on nearo nathwær, nydeþ swiþe
suþerne secg. Saga hwæt ic hatte.

63

Oft ic secga seledreame sceal
fægre onþeon, þonne ic eom forð boren
glæd mid golde, þær guman drincað.
Hwilum mec on cofan cysseð muþe
tillic esne, þær wit tu beoþ,
fæðme on folm[[OMITTED]]grum þyð,
wyrceð his willa[[OMITTED]]ð l[[OMITTED]
[OMITTED]] fulre, þonne ic forð cyme
[[OMITTED]]
Ne mæg ic þy miþan, [[OMITTED]
[OMITTED]]an on leohte
[[OMITTED]]
swylce eac bið sona [[OMITTED]
[OMITTED]]r[[OMITTED]]te getacnad, hwæt me to [[OMITTED]
[OMITTED]]leas rinc, þa unc geryde wæs.

64

Ic seah ond ofer wong faran,
beran ; bæm wæs on siþþe
hæbbendes hyht ond
swylce þryþa dæl, ond
Gefeah ond fleah ofer
ond sylfes þæs folces.

65

Cwico wæs ic, ne cwæð ic wiht, cwele ic efne seþeah.
Ær ic wæs, eft ic cwom. Æghwa mec reafað,
hafað mec on headre, ond min heafod scireþ,
biteð mec on bær lic, briceð mine wisan.
Monnan ic ne bite, nympþe he me bite;
sindan þara monige þe mec bitað.

66

Ic eom mare þonne þes middangeard,
læsse þonne hondwyrm, leohtre þonne mona,
swiftre þonne sunne. Sæs me sind ealle
flodas on fæðmum ond þes foldan bearm,
grene wongas. Grundum ic hrine,
helle underhnige, heofonas oferstige,
wuldres eþel, wide ræce
ofer engla eard, eorþan gefylle,
ealne middangeard ond merestreamas
side mid me sylfum. Saga hwæt ic hatte.

67

Ic on þinge gefrægn þeodcyninges
wrætlice wiht, wordgaldra [[OMITTED]
[OMITTED]] snytt[[OMITTED]] hio symle deð
fira gehw[[OMITTED]
[OMITTED]] wisdome. Wundor me þæt [[OMITTED]
[OMITTED]] nænne muð hafað,
fet ne [[OMITTED]
[OMITTED]] welan oft sacað,
cwiþeð cy[[OMITTED]] wearð
leoda lareow. Forþon nu longe m[[OMITTED]]g
[[OMITTED]] ealdre ece lifgan
missenlice, þenden menn bugað
eorþan sceatas. Ic þæt oft geseah
golde gegierwed, þær guman druncon,
since ond seolfre. Secge se þe cunne,
wisfæstra hwylc, hwæt seo wiht sy.

68

Ic þa wiht geseah on weg feran;
heo wæs wrætlice wundrum gegierwed.

69

Wundor wearð on wege; wæter wearð to bane.

70

Wiht is wrætlic þam þe hyre wisan ne conn.
Singeð þurh sidan. Is se sweora woh,
orþoncum geworht; hafaþ eaxle tua
scearp on gescyldrum. His gesceapo dreogeð
þe swa wrætlice be wege stonde
heah ond hleortorht hæleþum to nytte.

71

Ic eom rices æht, reade bewæfed,
stið ond steapwong. Staþol wæs iu þa
wyrta wlitetorhtra; nu eom wraþra laf,
fyres ond feole, fæste genearwad,
wire geweorþad. Wepeð hwilum
for minum gripe se þe gold wigeð,
þonne ic yþan sceal [[OMITTED]]fe,
hringum gehyrsted. Me [[OMITTED]]i[[OMITTED]
[OMITTED]]go[[OMITTED]] dryhtne min[[OMITTED]
[OMITTED]]wlite bete.

72

Ic wæs lytel [[OMITTED]]
fo[[OMITTED]
[OMITTED]]te geaf [[OMITTED]
[OMITTED]]pe þe unc gemæne [[OMITTED]
[OMITTED]] sweostor min,
fedde mec [[OMITTED]] oft ic feower teah
swæse broþor, þara onsundran gehwylc
dægtidum me drincan sealde
þurh þyrel þearle. Ic þæh on lust,
oþþæt ic wæs yldra ond þæt an forlet
sweartum hyrde, siþade widdor,
mearcpaþas Walas træd, moras pæðde,
bunden under beame, beag hæfde on healse,
wean on laste weorc þrowade,
earfoða dæl. Oft mec isern scod
sare on sidan; ic swigade,
næfre meldade monna ængum
gif me ordstæpe egle wæron.

73

Ic on wonge aweox, wunode þær mec feddon
hruse ond heofonwolcn, oþþæt me onhwyrfdon
gearum frodne, þa me grome wurdon,
of þære gecynde þe ic ær cwic beheold,
onwendan mine wisan, wegedon mec of earde,
gedydon þæt ic sceolde wiþ gesceape minum
on bonan willan bugan hwilum.
Nu eom mines frean folme bysigo[[OMITTED]
[OMITTED]]dlan dæl, gif his ellen deag,
oþþe æfter dome [[OMITTED]]ri[[OMITTED]
[OMITTED]]an mæ[[OMITTED]]þa fremman,
wyrcan w[[OMITTED]
[OMITTED]]ec on þeode utan we[[OMITTED]
[OMITTED]]ipe
ond to wrohtstæp[[OMITTED]
[OMITTED]]eorp, eaxle gegyrde,
wo[[OMITTED]]
ond swiora smæl, sidan fealwe
[[OMITTED]] þonne mec heaþosigel
scir bescineð ond mec [[OMITTED]]
fægre feormað ond on fyrd wigeð
cræfte on hæfte. Cuð is wide
þæt ic þristra sum þeofes cræfte
under hrægnlocan [OMITTED]
hwilum eawunga eþelfæsten
forðweard brece, þæt ær frið hæfde.
Feringe from, he fus þonan
wendeð of þam wicum. Wiga se þe mine
wisan cunne, saga hwæt ic hatte.

74

Ic wæs fæmne geong, feaxhar cwene,
ond ænlic rinc on ane tid;
fleah mid fuglum ond on flode swom,
deaf under yþe dead mid fiscum,
ond on foldan stop, hæfde ferð cwicu.

75

Ic swiftne geseah on swaþe feran

76

Ic ane geseah idese sittan.

77

Sæ mec fedde, sundhelm þeahte,
ond mec yþa wrugon eorþan getenge
feþelease. Oft ic flode ongean
muð ontynde. Nu wile monna sum
min flæsc fretan, felles ne recceð,
siþþan he me of sidan seaxes orde
hyd arypeð, [[OMITTED]]ec hr[[OMITTED]]þe siþþan
iteð unsodene ea[[OMITTED]]d.

78

Oft ic flodas [[OMITTED]
[OMITTED]]s cynn[[OMITTED]] minum
ond [[OMITTED]
[OMITTED]]yde me to mos[[OMITTED]
[OMITTED]] swa ic him [[OMITTED]
[OMITTED]] ne æt ham gesæt
[[OMITTED]] flote cwealde
þurh orþonc [[OMITTED]] yþum bewrigene.

79

Ic eom æþelinges æht ond willa.

80

Ic eom æþelinges eaxlgestealla,
fyrdrinces gefara, frean minum leof,
cyninges geselda. Cwen mec hwilum
hwitloccedu hond on legeð,
eorles dohtor, þeah hio æþelu sy.
Hæbbe me on bosme þæt on bearwe geweox.
Hwilum ic on wloncum wicge ride
herges on ende; heard is min tunge.
Oft ic woðboran wordleana sum
agyfe æfter giedde. Good is min wise
ond ic sylfa salo. Saga hwæt ic hatte.

81

Ic eom byledbreost, belcedsweora,
heafod hæbbe ond heane steort,
eagan ond earan ond ænne foot,
hrycg ond heardnebb, hneccan steapne
ond sidan twa, sag on middum,
eard ofer ældum. Aglac dreoge,
þær mec wegeð se þe wudu hrereð,
ond mec stondende streamas beatað,
hægl se hearda, ond hrim þeceð,
[[OMITTED]]orst [[OMITTED]]eoseð, ond fealleð snaw
on þyrelwombne, ond ic þæt [[OMITTED]]ol[[OMITTED]
[OMITTED]] mæ[[OMITTED]] wonsceaft mine.

82

Wiht is [[OMITTED]
[OMITTED]] gongende, greate swilgeð,
[[OMITTED]
[OMITTED]] fell ne flæsc, fotum gong[
[OMITTED]]eð,
sceal mæla gehwam [[OMITTED]]

83

Frod wæs min fromcynn [[OMITTED]]
biden in burgum, siþþan bæles weard
[[OMITTED]] wera life bewunden,
fyre gefælsad. Nu me fah warað
eorþan broþor, se me ærest wearð
gumena to gyrne. Ic ful gearwe gemon
hwa min fromcynn fruman agette
eall of earde; ic him yfle ne mot,
ac ic hæftnyd hwilum arære
wide geond wongas. Hæbbe ic wundra fela,
middangeardes mægen unlytel,
ac ic miþan sceal monna gehwylcum
degolfulne dom dyran cræftes,
siðfæt minne. Saga hwæt ic hatte.

84

An wiht is on eorþan wundrum acenned,
hreoh ond reþe, hafað ryne strongne,
grimme grymetað ond be grunde fareð.
Modor is monigra mærra wihta.
Fæger ferende fundað æfre;
neol is nearograp. Nænig oþrum mæg
wlite ond wisan wordum gecyþan,
hu mislic biþ mægen þara cynna,
fyrn forðgesceaft; fæder ealle bewat
or ond ende, swylce an sunu,
mære meotudes bearn, þurh [[OMITTED]]ed,
ond þæt hyhste mæge[[OMITTED]]es gæ[[OMITTED]
[OMITTED]] dyre cræft[[OMITTED]
[OMITTED]
[OMITTED]]onne hy aweorp[[OMITTED]
[OMITTED]]þe ænig þara [[OMITTED]
[OMITTED]]fter ne mæg [[OMITTED]
[OMITTED]] oþer cynn eorþan [[OMITTED]
[OMITTED]] þon ær wæs
wlitig ond wynsum, [[OMITTED]]
Biþ sio moddor mægene eacen,
wundrum bewreþed, wistum gehladen,
hordum gehroden, hæleþum dyre.
Mægen bið gemiclad, meaht gesweotlad,
wlite biþ geweorþad wuldornyttingum,
wynsum wuldorgimm wloncum getenge,
clængeorn bið ond cystig, cræfte eacen;
hio biþ eadgum leof, earmum getæse,
freolic, sellic; fromast ond swiþost,
gifrost ond grædgost grundbedd trideþ,
þæs þe under lyfte aloden wurde
ond ælda bearn eagum sawe,
swa þæt wuldor wifeð, worldbearna mægen,
þeah þe ferþum gleaw [OMITTED]
mon mode snottor mengo wundra.
Hrusan bið heardra, hæleþum frodra,
geofum bið gearora, gimmum deorra;
worulde wlitigað, wæstmum tydreð,
firene dwæsceð,
oft utan beweorpeð anre þecene,
wundrum gewlitegad, geond werþeode,
þæt wafiað weras ofer eorþan,
þæt magon micle [[OMITTED]]sceafte.
Biþ stanum bestreþed, stormum [[OMITTED]
[OMITTED]]len [[OMITTED]]timbred weall,
þrym[[OMITTED]]ed,
hrusan hrineð, h[[OMITTED]
[OMITTED]]etenge,
oft searwum biþ [[OMITTED]
[OMITTED]] deaðe ne feleð,
þeah þe [[OMITTED]
[OMITTED]]du hreren, hrif wundigen,
[[OMITTED]]risse.
Hordword onhlid, hæleþum ge[[OMITTED]
[OMITTED]]wreoh, wordum geopena,
hu mislic sy mægen þara cy[[OMITTED]]

85

Nis min sele swige, ne ic sylfa hlud
ymb [OMITTED] unc dryhten scop
siþ ætsomne. Ic eom swiftre þonne he,
þragum strengra, he þreohtigra.
Hwilum ic me reste; he sceal yrnan forð.
Ic him in wunige a þenden ic lifge;
gif wit unc gedælað, me bið deað witod.

86

Wiht cwom gongan þær weras sæton
monige on mæðle, mode snottre;
hæfde an eage ond earan twa,
ond II fet, XII hund heafda,
hrycg ond wombe ond honda twa,
earmas ond eaxle, anne sweoran
ond sidan twa. Saga hwæt ic hatte.

87

Ic seah wundorlice wiht; wombe hæfde micle,
þryþum geþrungne. Þegn folgade
mægenstrong ond mundrof; micel me þuhte
godlic gumrinc, grap on sona
heofones toþe [OMITTED]
bleowe on eage; hio borcade,
wancode willum. Hio wolde seþeah
niol[[OMITTED]]

88

Ic weox þær ic s[[OMITTED]
[OMITTED]] ond sumor mi[[OMITTED]
[OMITTED]]me wæs min ti[[OMITTED]
[OMITTED]
[OMITTED]]d ic on staðol[[OMITTED]
[OMITTED]]um geong, swa [[OMITTED]
[OMITTED]] seþeana
oft geond [[OMITTED]]fgeaf,
ac ic uplong stod, þær ic [[OMITTED]]
ond min broþor; begen wæron hearde.
Eard wæs þy weorðra þe wit on stodan,
hyrstum þy hyrra. Ful oft unc holt wrugon,
wudubeama helm wonnum nihtum,
scildon wið scurum; unc gescop meotud.
Nu unc mæran twam magas uncre
sculon æfter cuman, eard oðþringan
gingran broþor. Eom ic gumcynnes
anga ofer eorþan; is min agen bæc
wonn ond wundorlic. Ic on wuda stonde
bordes on ende. Nis min broþor her,
ac ic sceal broþorleas bordes on ende
staþol weardian, stondan fæste;
ne wat hwær min broþor on wera æhtum
eorþan sceata eardian sceal,
se me ær be healfe heah eardade.
Wit wæron gesome sæcce to fremmanne;
næfre uncer awþer his ellen cyðde,
swa wit þære beadwe begen ne onþungan.
Nu mec unsceafta innan slitað,
wyrdaþ mec be wombe; ic gewendan ne mæg.
Æt þam spore findeð sped se þe se[[OMITTED]
[OMITTED]] sawle rædes.

89

[[OMITTED]] se wiht,
wombe hæfde [[OMITTED]
[OMITTED]]tne, leþre wæs beg[[OMITTED]
[OMITTED]]on hindan.
Grette wea[[OMITTED]
[OMITTED]] listum worhte,
hwilum eft [[OMITTED]
[OMITTED]] þygan, him þoncade,
siþþan u[[OMITTED]
[OMITTED]] swæsendum swylce þrage.

90

Mirum uidetur mihi, lupus ab agno tenetur;
obcubuit agnus rupi et capit uiscera lupi.
Dum starem et misarem, uidi gloriam magnam,
dui lupi stantes et tertium tribulantes;
IIII pedes habebant, cum septem oculis uidebant.

91

Min heafod is homere geþuren,
searopila wund, sworfen feole.
Oft ic begine þæt me ongean sticað,
þonne ic hnitan sceal, hringum gyrded,
hearde wið heardum, hindan þyrel,
forð ascufan þæt mines frean
mod freoþað middelnihtum.
Hwilum ic under bæc bregde nebbe,
hyrde þæs hordes, þonne min hlaford wile
lafe þicgan þara þe he of life het
wælcræfte awrecan willum sinum.

92

Ic wæs brunra beot, beam on holte,
freolic feorhbora ond foldan wæstm,
weres wynnstaþol ond wifes sond,
gold on geardum. Nu eom guðwigan
hyhtlic hildewæpen, hringe beg[[OMITTED]
[OMITTED]]e[[OMITTED]] byreð,
oþrum [[OMITTED]]

93

Frea min [[OMITTED]
[OMITTED]]de willum sinum,
[[OMITTED]]
heah ond hyht[[OMITTED]
[OMITTED]]rpne, hwilum [[OMITTED]
[OMITTED]]wilum sohte
frea[[OMITTED]]s wod,
dægrime frod, deo[[OMITTED]]s,
hwilum stealc hliþo stigan sceolde
up in eþel, hwilum eft gewat
in deop dalu duguþe secan
strong on stæpe, stanwongas grof
hrimighearde, hwilum hara scoc
forst of feaxe. Ic on fusum rad
oþþæt him þone gleawstol gingra broþor
min agnade ond mec of earde adraf.
Siþþan mec isern innanweardne
brun bennade; blod ut ne com,
heolfor of hreþre, þeah mec heard bite
stiðecg style. No ic þa stunde bemearn,
ne for wunde weop, ne wrecan meahte
on wigan feore wonnsceaft mine,
ac ic aglæca ealle þolige,
þæt [[OMITTED]]e bord biton. Nu ic blace swelge
wuda ond wætre, w[[OMITTED]]b[[OMITTED]] befæðme
þæt mec on fealleð ufan þær ic stonde,
eorpes nathwæt; hæbbe anne fot.
Nu min hord warað hiþende feond,
se þe ær wide bær wulfes gehleþan;
oft me of wombe bewaden fereð,
steppeð on stið bord, [[OMITTED]
[OMITTED]] deaþes d[[OMITTED]] þonne dægcondel,
sunne [[OMITTED]
[OMITTED]]eorc eagum wliteð
ond spe[[OMITTED]]

94

Smeþr[[OMITTED]]ad,
hyrre þonne heofon[[OMITTED]
[[OMITTED]] glædre þonne sunne,
[[OMITTED]]style,
smeare þonne sealtry[[OMITTED]]
leofre þonne þis leoht eall, leohtre þon w[[OMITTED]]

95

Ic eom indryhten ond eorlum cuð,
ond reste oft; ricum ond heanum,
folcum gefræge fere wide,
ond me fremdes ær freondum stondeð
hiþendra hyht, gif ic habban sceal
blæd in burgum oþþe beorhtne god.
Nu snottre men swiþast lufiaþ
midwist mine; ic monigum sceal
wisdom cyþan; no þær word sprecað
ænig ofer eorðan. Þeah nu ælda bearn
londbuendra lastas mine
swiþe secað, ic swaþe hwilum
mine bemiþe monna gehwylcum.