 |
| I. |
| II. |
| III. |
| IIII. |
| V. |
| VI. |
| VII. |
| VIII. |
| IX. |
| X. |
| XI. |
| XII. |
| XIII. |
| XIIII. |
| XV. |
 | Metamorphosis Ovidiana moraliter a magistro Thoma Walleys anglico de professione ṕdicatorū subsanctissimo patre Dominico explanata. |  |
NEscius assumptis: priam9 pater ęsacon alis Viuere lu
gebat. [unknown character] In hoc libro.xii.paucas fabulas tãgit Oui.
[unknown character]a de bello troiano [unknown character] maiori [unknown character]te [unknown character]cedit historice. Et
textus ait. Desinit officio paridis pręsẽtia tristi Post
modo qui rapta longũ cũ cõiuge bellum Attulit in patriã. Di-
troię vxor priami pręgnans esset de paride visum est illi ĩ sõnis
[unknown character] facem igneam pariebat: ex quo cognitũ fuit [unknown character] iste erat
[unknown character]pter quem troiam succẽdi & destrui oportebat. Propter q[unknown character]
ipsum priam9 occidi mandauit: sed mater occulte pastoribus
nutriendum dedit. Qui adultus quẽdam taurum sibi vẽdicãs
coronam ipsi fecit. Sed mars in taurum conuersus: taurum ip
sius vicit. Cui paris coronam tauri sui in signum victoriæ dedit.
Propter q[unknown character] paris a paritate iudicii dictus fuit: qui alias
alexander dicebatur. [unknown character] Istud allega historialiter:& primo cõ-
tra indiscretam pietatem. Ista erñ mĩa mota paridẽ occidi
ĩpediuit:& tamẽ [unknown character]pter eũ, destructa fuit troia: q[unknown character] nullaten9
uturum esset: siad mandatum patris interfectus fuisset. Nam
pater.i.de9 vel lex aliquẽ decreuit [unknown character]pter causã legitimam
occidendum v puniendũ: non est ps parcẽdum. Et maxime
qñ mos eius redundat ad patriam liberãdam.Ioan.xj.Expedit
vt vn9 homo moratur pro populo:& non tota gẽs pereat.
[unknown character] Residu allega historice:[unknown character] pars ẽ bonus iudex [unknown character]in iudics
debet pariter & ęqualiter se habere: personam nõ acceptare.tau
um suum & amicos vel notos alijs nõ pręferreĩmo si iuste con
tra os pręualea nt: ipsis iustis liz extranes coronã victorię da-
e. Deutero.xxv.Si fuerit causa ĩter aliquos:& interpellauerint
udices: quẽ iustũ [unknown character]spexerint illi iustitię palmã dabũt. [unknown character] Cũ
tres deę de nuptis pelei:& thetidis venir[unknown character]t: quo omns dee prę
ter discordiam fuerant ĩuitatæ.s.Iuno dea diuitarũ. Pallas de
sapientiæ.& Venus delectationis: quas Mercuri9 conducebat:
discordia indignans quia inuitata non fuerat: voluit inter deas
litigium gñare: inter gręcos & troi anos cõtrouersiam facere:&
regnum troinum delere. Accepit igiť q [unknown character]dam pomũ aureũ: in
quo scriptum at. Pulchrrimę detur: ipsũ[unknown character] in mediũ dearum
proiecit:& statim abijt & recessit. Cum igitur deę interse de pul
chritudine cõtenderent:& quęlz pulchorẽ: se diceret: pomũ[unknown character]
re[unknown character]reret: tandem duct9 est paris vt inter deas de pulchritudĩe iu
dicaret. Quarũ cũ Iuno promitteret [unknown character] faceret ipsum cũctis po
tentiorẽ. Pallas sapientiorem. Ven9 vro ipsi offerret vxorẽ to
tius græcę pulcherrimã: si tñ[unknown character]ea iudicaret. I pse tãdẽ quãlbet
nudã respiciẽs: iudicau [unknown character] Venere: [unknown character]pter q[unknown character] ven9 hlenã ei dedit.
propter cuius raptũ: troianum regnum penitus fuit destructum.
[unknown character] Per istas ts deas sic pacifice cõuiuentes intelligo bo
nos & iustospacifice consantes. Per deam discordiæ inteili
go inuidos [unknown character] qñ nõ vocanť ĩdignãť & seminare discordiã ĩter
ipsos delectatur. Tales consueuerunt inter alios pomũ discordię
proijcere.& verbum detractorium dicere.& aliquã ęquiparã
ti inter alios face:& sic litigiũ [unknown character]curare: ex quo regio v patria
pet. Iõ de talb9 d Ecc[unknown character].xxvi.Susurro & bilĩguis maledict9:
mtos.n.turbauit pacẽ habẽtes. [unknown character] V[unknown character] dic [unknown character] tresdeę si-
ficãt sm fulgenũ tria gña [unknown character]sona[unknown character].s.sapiẽtes diuites:& deli
is affluẽtes [unknown character]a cũ [unknown character][unknown character] isto[unknown character] alteri se [unknown character]ferat:& pomũ aureũ id
.i. gloã & honorẽ sibi deberi dicat:& pulchriorẽ & meliorẽ se
esse censeat: vt sapentes se diuibus & iuuenib9 deliciosis præ
ferunt: diuites deliciosis et sapntibus meliores se esse dicunt:
Iuuenes vero deliose viuẽtes se duobus aljs anteponunt: di
istos iudicat voluptuosam vitam eligens veneri pomũ dat
& viuere in delicijs beati9 asserit. Iuuenes igiť stulti qui in paride
designantur:videntur dicere illud. Eccl.ij. Melius est comedere
& bibere:& ostendere animę suę bona temporalia: quę pro
certo:qui habẽt vix pñt pacifici esse: quia quilibz vult ipsa habere.
I sta sunt quę discordiã sminãt & [unknown character] suis successorib9 lites
parãt & finaliter bella & destructiones parãt. Dea & dña discor
dię est auaritia: qua nil potest meli9 inter hoĩes dissensionẽ facere.
Geñ.xiij. Erat substantia eorum multa:& non quibant ha
bitare cõmuniter. [unknown character] Vel dic [unknown character] tres deę: sunt tres aĩę vires. Pallas
est ratio quę habet sapientiam. Iuno est memoria quę habz
diuitias scientiarum. Venus est voluntas quę est dña deliciaruz
Paris igitur peccatores & fatuos significat: qui scilicet voluntati
obediunt:& alias vires aĩę contẽnunt:& memoriam:& rationẽ:
se qui recusant & pomũ cordis: cõcupiscentię suę pręstãt.
Propter q[unknown character] licet helenam.i.pulchras mulieres qñ[unknown character] obtineãt:
lites tamẽ & bella excitant. I deo bene dicitur. Eccli.xviij. Si
pręstes aĩę uę concupiscentia s ei9: faciet te ĩ gaudium inimicis
tuis. Vñibidem pręmittitur. Post cõcupiscentias tuas non eas:
& a voluntate tua auertere. [unknown character] Cũ gręci nauigarent ad troiã delendã:
arrestati sunt a vẽtis cõtrarijs: ita [unknown character] vltr a procedere nõ
poterãt. Q [unknown character] vti[unknown character] faciebat Diana [unknown character]a ceruã ei9 in silua aulidis
necauerãt. Decretum est [unknown character] ira deę sanguine vir ginis placareť.
Et sic fatatũ erat [unknown character] Ephigenia virgo filia agamẽnonis dianæ
ĩmolaretur. Cui dea cõpatiens: ipsam de ara rapuit:& loco ei9
ceruam supposuit: qua ĩmolata [unknown character]speros ventos dedit. [unknown character] Dic
[unknown character] dea irata contra gręcos est diuinitas contra genus humanũ
indignata: pro eo [unknown character] cerua eius id est humana natura a primis
parẽtibus fuerat per morsum vetitum interfecta. Quapropter
in mari huius mundi omnes arrestati eramus: nec ad occupam
dam ciuitatem paradisi procedere poteramus. Necesse ig[unknown character] fuit
[unknown character] sanguĩe virgineo diuinitatẽ placarem9:& [unknown character] Ephigenia id ẽ
x[unknown character]i hũanitas occidereť. sed [unknown character] naturã diuinã rapitur illa:& libe
ratur a morte. Cerua vero idest gens iudaica loco eius id est [unknown character]pter
mortem eius occiditur:& sic offensa diuinitas complacatur.
Esa.xl. Dedi ęgyptum & ęthiopiam & saba pro te. [unknown character] Cũ
græci cũ mille nauibus ad troiã capiẽdã in phrygiã transfreta
rent: fatatum est [unknown character] qui primus exiret nauibus mori debebat.
Protesilaus autem primus exiuit: ideo statim occisus occubuit.
Ouidi9 Hectorea primus fataliter hasta Protesilae cadis.
remanserat & viriimaginem in eius memoriam sibi feceratam
plexando dictã imaginẽ expiraut. [unknown character] Nota hic de bono affe-
ctu bonę mulieris quę imaginem id est imaginationem de vi-
o in corde retinet nec amorẽ extraneum admittit: ta sępe visũ
est.[unknown character] audita morte viri præ doloris amaritudne mulier mortẽ
subit. [unknown character] Nota cõtra illos [unknown character] volũt in factis armorũ atiã alios
[unknown character]pter vanitatẽ præcedere.vt semeliorb9 pręferant: quia talib9
solet male succedere. [unknown character] Cignus fuit quidam miles fortis in ex-
ercitu troianorum qui nullo ferro poterat vulnerari. Hunc igi[unknown character]
Achilles fortissie stringit.& sic inter eius brachia expirauit.
Neptunus vero pater eius ipsum in auem sui nominis: hoc est
in cignum mutauit. Cũ e[unknown character] Achilles ipsum spoliare armis suis
voluit: deipsis armis cignus candidissimus exiuit. Ouidi9 Cor
pus deus ęquoris albam Contulit in volurem: cui9 modo no
men habebat. [unknown character] Dic[unknown character] tales sũt multi qui ab achille id st a do-
mino vel prælato vinciseu vulnerari per cõtritionem nequeũt
[unknown character]diu ferro id est tribulatione eos percutiunt. Neptunus.n.id ẽ
diabolus pater eorum tantam duritiam obstinationis tribuit
[unknown character] tormenta vel arma tribulationis vilipendunt. Iob.xli.
Quasi stipulam æstimabit malleum:& deridebit vibrantem
hastam. Item ibidem pręmittitur. Reputabit quasi paleas ferrum
& quasilignum putridum ęs. Non fugabit eum: in stipulã
versisunt eilapides fundæ. Et ideo Achilles pręlat9 debet illũ
per dulcem caritatẽ inter brachia stringere:& amplexum amo-
is & pietatis ostendere:& sic quando[unknown character] eum poterit superare
& in cignum candidum idest in virum innocentem & mundũ
occõnar transmutare. quia pro certo plęrun[unknown character] fit [unknown character] ille qui fer
to durę correctionis non vincitur: amplexu dulcis dilectionis
conuertitur: ita [unknown character] finaliter in cignum id est in virum spiritual[unknown character]
commutatur. [unknown character] Vel dic [unknown character] Achilles significat tyrannos qui
martyres quos neptunus deus maris pater eorũ fecit ferro tribulationis
inuincibiles finaliter occidit [unknown character] cignus cãdidus: de
eorum armis id est corporibus eorum euolat. [unknown character] Cæneus fuit
quidam miles in bello lapitharum contra centauros qui prĩo
fuerat quædam puella dicta cænis filia Elatis. Vnde Ouidius
Clara decore fuit proles Elateia cænis: quæ dum iuxta ma-
e [unknown character]geret: neptun9 eã deflorauit. Quo facto ĩ[unknown character]auit vt[unknown character]c[unknown character]d vel
let peteret: [unknown character] petẽte [unknown character] de cætero tale [unknown character]d pati ne[unknown character]at. cõuersa ẽ in
vi[unknown character] fortẽ [unknown character] cęneus e vocat9. Cui ẽt neptu.tale donũ obtulit vt
retur. [unknown character] I stud applica de multis: qui prĩo sũt fœĩg;.i. molles &
fœminei. sed neptun9 deus maris.i. deus pater vel spirituan-
ctus cum ipsis per gratiam cohabitat: & in viros.i.in personas
fortes & stabiles eos mutat quos nullum ferrũ.i.nulla tribulatio
per impatientiam penetrat: sicut de apostolis & multis ma
tyribus apparuit per aduentũ spiritussancti: quia añ aduentuz
fuerunt fœĩs debiliores: & post quibuscũ[unknown character] cõstãtib9 fortiores.
prĩę.cor.viii. Q ñautẽ fact9 sum vir: euacuaui quæ erant [unknown character]uuli
[unknown character] Ceneus miles fortis quẽ neptun9 fecerat ferro inuincibilem
& impenetrabilem: cum esset in quibusdã nuptijs: & ibidẽ quidã
cẽtauri: qui naturę erant duplicis: & ĩ nube erãt geniti vt dictũ
est: interessent: & sponsã rapere disponerent: ipse solus plu
res ex eis interfecit. Centauri autẽ videntes [unknown character] ipsum ferro vin
cere nequibant: montes ascenderunt & arbores integras deferentes:
tantãstruẽ ligno [unknown character] super eum proiecerunt: [unknown character] i[unknown character]m non
ferro sed põdere [unknown character]emerunt. Sic & fit ex dono dei habent aliqui
donum sortitudinis.ita [unknown character] nullo ferro tribulationis vel tẽptationis
a cẽtauris.i.a dæmonibus queunt superari. Sed isti centauri
hoc videntes: solent on9 infinitum diuersorũ negociorũ
officiorũ: & terrarũ super eos proijcere: & ipsis prosperitates sę
culi [unknown character]curare: & sic fit [unknown character]qñ[unknown character] diuersis vitijs sub isto onere ipsos
suffocant: quos alit vincere nõ valebant. Non estigitur tutũ [unknown character]
iustus homo talia onera sibi permittat imponi: sub quib9 sæpe
visi sunt fortissimi succumbere. Exo.xviij. Vltra vires tuas est
negotium. solus illud sustinere nõ poteris. [unknown character] Post hęc tractat
ouidi.de morte achil[unknown character]. & sic terminat hunc librum duodecimũ.
Sequitur liber.XIII.
| Metamorphosis Ovidiana moraliter a magistro Thoma Walleys anglico de professione ṕdicatorū subsanctissimo patre Dominico explanata. | |