 |
| I. |
| II. |
| III. |
| IIII. |
| V. |
| VI. |
| VII. |
| VIII. |
| IX. |
| X. |
| XI. |
| XII. |
| XIII. |
| XIIII. |
| XV. |
 | Metamorphosis Ovidiana moraliter a magistro Thoma Walleys anglico de professione ṕdicatorū subsanctissimo patre Dominico explanata. |  |
DVm[unknown character]ea cepheũ medio danaeius heros Agmine cõ
memorat. [unknown character] Ouidius in hoc quinto post[unknown character] narrauit
contentionem inter phineum & perseum propter an
dromedam & mutationem phinei at[unknown character] suorum in la
pides &c. Cõsequenter transitũ facit ad musas & dicit [unknown character] pyre
ad templa paasia visitãda per regnum ipsius transeuntes es
set[unknown character] tempus pluuiosum: ipsas ad intrandũ suum domicilium
inuitauit & sub prętextu pluuiost temporis introduxit. Ipsis
igitur ĩtroductis: pyreneus ianuas clausit:& eas opprimere vo
luit. Ipse vero musę sumptis alis uolauerũt:& sic ei9 violẽtiã
euaserũt. Ille t postipsas volare voluit & arcẽ ascendens aeri
e cõmisit qui corruens & moriens expirauit. Vñdicit Ouidius
Ipse secuturo similis stetit arduus arce Qua[unknown character] via est: vobis
erit & mihi dixit eadem Se[unknown character]iacet vecors e summo, culmine
terris. Et cadit in vultus: discusssis[unknown character] ossibus oris.
Tundit humum moriens scelerato sanguine tinctam.
[unknown character] Dic [unknown character] iste rex est diabolus: qui est rex super omnes filios
superbię. Iob.xli. Monides nymphæ sunt animæ christia
nę quæ dum per regnum ipsius.i.mdũ transeunt in vita ista
& ad templa paradisi vadunt occasionesue inuitationis & ym
briũ.i.temptationũ & tribulationum ad hospitium regis hui9
hoc est ad mundi prosperitatem & negocia qñ[unknown character] per affectum
declinare noscuntur vbi diabolus per diuersa vitia eas nititur
opprimere. Tales igitur aĩæ statim [unknown character] oppressionẽ.i. temptati
onẽ istius percipunt per contẽplationẽ volare debent & se de
mũdi negociis elõgare:& sic poterunt saluari.[unknown character]s. Quis dabit
mihi pẽnas sicut colũbę & volabo & requiescã. [unknown character] Vel dic gña-
magna facereconantur:& per [unknown character]sũptionẽalta aspicere moliun
tur qui finaliter a suo statu temporali, deprimuntur exemplo
volare voluit & pennis pluribus assumptis turrem ascendit:&
cum volare inciperet cecidit & pedes & brachia sibi fregit.
Qui causam sui casus allegauit quia scilicet non fecerat si
bi caudam. Illi qui ad mundanos status ascendunt per superbiã
[unknown character]ponunt volare & per depressionẽ temporalem et ęternã
cadunt. Et hoc maxime quia caudam.i.mortis memoriam de
relinqunt. I deo bene cõsulitur. Ecc.iii. Altiora te ne quęsieris
[unknown character] Vel dic hystorialiter cõtra illos qui sub specie boni iuuencu
las ad suũ hospitium inuitant vtipsas decipiant & earũ castita
tem tollant: quos bonę mulieres fugiunt & eorum inuitationi
nullatenus acquiescunt: sed si in periculo se esse perpenderint
debent continuo volare a societate talium se elongantes figu
ratę in muliere quam draco deuorare volebat. Apoc.xii. Cui
datę sunt alæ duę & volauit in solitudinem: quia illud est summũ
remedium qñ mulier a dracone.i.luxurioso impetitur vt a
societate eius auolet & occasiones fugiat & euitet. [unknown character] Cum pal
las ad videndum fontem musarũ qui vngula pegasi equi alati
fuerat factus ad ipsas mufas in helicone mõte declinasset ca
su audiuit picas transeũdo clamantes quas credens esse hoĩes
petiit quid hoc esset:& quare istę aues tãta garrulitate vigerẽt.
cui per vnam nouem musarũ respõsum est: [unknown character] pyerus nouem
filias loquacissimas habuit de anippe vxore sua pyerides appellauit:
quæ inuidẽtes nouẽ musis pegaseum fontẽ inhabitã
tibus voluerunt cum eis disputare & narrãdo fabulas decerta
re. Sed sicut in fine huius quinti dicitur cum pyerides iudicio
nympharum victę essęt: nec adhuc a loquacitate cessare vellẽt
sed potius victricibus cõuicia dicerent & inferrent musæ muta
uerunt eas in aues illas quę picę dicũtur quæ adhuc prę cũctis
auibus garrulę & clamosę noscuntur & ad loquẽdũ hũano mo
refacilius ĩstituun[unknown character]. Ouid. Nemorũ conuicia picę. Nũc quo[unknown character]
in alitibus facundia prisca remãsit. Rauca[unknown character] garrulitas: studiũ
[unknown character]ĩmane loquendi. [unknown character] Istud expone cõtra garrulos qui scilicet
cõtra musas.i.sapiẽtes non verentur friuolas opiniones suas
asserere:& cum ipsis verbis cõtendere:& sic se sapientiores affirmare.
Et dato [unknown character] rationibus conuincantur nolunt tamen a
verbis suis desistere. Isti igitur mutari videntur in picas in[unknown character]tũ
more picarũ in aera per pręsumptionem efferuntur & pennis
superbię munitę varia duplicitate pingun[unknown character].[unknown character]s. Vir lingosus
tra deos pugnaret:& ipsos de cœlo expellere vellet d contra
eum [unknown character]ualentes ad terram [unknown character]strauerunt. Sed cum ipsum occide
re nõ possent montes trinacrię insulę quæ est in sicilia [unknown character]uincia
super corpus eius locauerunt: ita [unknown character] mons lilibeus super pedes
eius: mons pachinnus super sinistram manũ: mons pelorus
super dexteram locati sint: monsvero ęthna super caput & faciem
positus fuit. Et inde est [unknown character] ab illo tempore [unknown character]pter istius gi
gantis flatũ de illo monte cõtinuo ignis exit. Et typhoeus ad
huc viuens sub montibus sæpe conatur pondus excutere. Vñ
Ouid. Sæpe remoliri luctatur pondera terræ: ita [unknown character] totã insulã
sicilię tremere faciat. Et ista est causa: vt ait Ouid.[unknown character] in Sicilia
terræ motus sæpissime solet esse. [unknown character] Per istum gigantem fortis
simum intelligo animã humanã cuius [unknown character]prium est velle cœlũ
ascendere & istos deos de quibus in[unknown character]s. D gentiũ dęmonia: [unknown character]
viribus expugnare. Trinacria regio quæ sic a tribus montib9
denominatur signat mũdum in quo sunt tres mõtes.i.tria mũ
dana bona.s.diuitię: delitię:& eminentię. Igitur dico [unknown character] quando
gigas typhoeus.i.fortis & constans animus cupit cœlum
ascendere & contra deos.i.dęmones pręualereita:[unknown character] isti non
possunt prima fronte eum per peccatum mortale occidere plę
ũ[unknown character] contingit [unknown character] ad terram.i.ad mundi negocia ipsum detrahunt:&
quasi tribus montibus prędictis.s. diuitiis: delitiis: &
honoribus ipsum premunt tantũ[unknown character] pondus negociorũ mundi
super ipsum ponunt:[unknown character] i[unknown character]m sub pondere obruunt & includũt.
Et sic ascensum in cœlũ.i.cõtemplationem & affectionẽ
ipsitollunt. Treñ.iii. Lapsa est in lacum vita mea posuerunt
lapidẽ super me. I ste cum sit oppressus aliqñ [unknown character] sui cõsideratio
nem sic se concutit [unknown character] aliqñ terræ motum cõtritionis facit flatum[unknown character]
bonę locutionis & feruentis orationis aliquotiens emit
t:& tñ negoiis & diuitiis oppressus a peccato nõ surgit: sed
iterũ in seipsũ residens sub suo põdere requiescat. Sicut ad litteram
videmus de multis diuitibus qui qñ[unknown character] de statu suo vidẽ
tur cogitare & se velle de onere diuitiarũ liberare: Sed pondus
diuitiarum dimittere non possunt:& sic iterũ succũbũt. Exem
plum de illo cui christus dixit. Mathei.xix. Vade & & ven
de vnuersa quæ habes &c. [unknown character] Vel dic [unknown character] tres mntes signant
tres concupiscentias: quarũ pondus si hoiem depresserit vix
amplius ab ipsis se expediet. [unknown character]s. Iniquitates meę supergressę
fingitur fuisse sepultus montem qua dam die plus solito cõcus
sisset & terræ motum magnũ fecisset: ita [unknown character] per apertionem ter
rę: per rimulam quandam aliquid de luce vs[unknown character] ad inferos pene
traffet quę plutonẽ & animas terruisset ipse pluto rex inferorũ
locum suum exiuit & in siciliã venit:& si forte aliquid esset circa
terræ congeriem dissipatum: vel circa regnum eius aliquid
dissolutum diligentius circunspexit. Cum igitur tunc tempo
ris proserpina cereris filia pulcherrima puella ad colligendum
flores sub ęthna cum sodalibus suis exisset: vidit eam pluto &
in eius exarsit amorem: ipsam[unknown character] ĩ curru suo nigro quem quattuor
equi nigri trahebant per aera rapuit:& cum aqua cyane si
biresisteret ipsam tridente percussit & ea diuisa pertransiit. Et
sic proserpinam secum in infernum purduxit & inferorum re-
ginã effecit quia matrimonialiter sibi copulauit illam. [unknown character] Pluto
est diabolus & rex & dominus tenebrarum [unknown character]serpina signat
personam religiosam vel animam christianam quæ cereris:
id est ecclesiæ filia est spiritualis. Dico igitur [unknown character] gigas duplicis
substantiæ christus sub terra: id est infra terram & humanã naturam
reclusus per incarnationem: totum mundum cõcussit
per prælationem & per fidem & deuotionem Iuxta illud. Ag.
secundo. Ego mouebo cœlum et terram Pluto rex inferorum
videns concuti regnum suum timuit:& ne ipsum perderet cir-
cuspexit et attẽdit. Ista ergo est veritas [unknown character] pluto diabolus videns
proserpinam animam.s.circa flores mundi: id est bona
temporalia: quæ more florum fluũt plus debito per auaritiam
occupatam: solet ipsam pt diuersa vitia rapere & in currũ vi
tiorum quem quattuor equi nigri: id est quattuor malę affectio
nes traunt secum vehere & ad regnum inferni finaliter porta
re:& sibi eam tan[unknown character] coniugem copulare. Cui si cyane: id est lachrymosa
cõpunctio resistit: solet eam [unknown character] tridẽtem triplicis cõ
cupiscentię desiccare:& secũ aĩam libere deportate. Cõstat.n.
[unknown character] post[unknown character] anima circa bona mũdi per auariciam occupatur necesse
est [unknown character] inde in currũ volubilium affectionum inuoluatur:
& [unknown character] adiabolo per diuersa vitia deduca[unknown character] & [unknown character] fõs lachrymarũ
et aqua deuotionis n ea desiccetu & sic ad infernum libere de
feratur. I oe[unknown character] primo. Exiccati sunt fontes aquarum & igns
deuorauit speciosa deserti.i.virtutes animæ peccatricis & de-
siccat[unknown character]id est ciuslibet personę virtus: tunc ipso igne concupiscentię
deuotionis desiccantur. [unknown character] Paliscierant duo fratres filii iouis
sicut ponit interpretator super Ouid. libro quinto quos iupiter
in hebe generauit: sed cum iuno heben prægnantem de io
ue viro suo comperisset: ira & zelo cõmota eam persccuta est
quæ timens rogauit iouẽ vt absorberetur a terra ante[unknown character] in ma
nutimoris caderet. Quod & factum est. Filiiigitur in terra cũ
intra matris vterum tempus partus compleuissent ibiperfe-
cti & nati tandem prodierunt. [unknown character] Sic contingit plærun[unknown character] [unknown character] ex
perfecutione iunonis scilicet alicuius diuitis velpotentis hebe
id est aliquis simplex homo diuitiis impgnatus a terra absorbetur:
id est ĩ paupertatem deducitur. Fit tamen quando[unknown character]
[unknown character] ab ipso sic oppresso filii nascuntur qui sub terra: d est in ip
so paupertatis statu formantur & ad prosperitatis statũ post
modum oriuntur sicut ponitur vbi supra. [unknown character] Palisci erant filii
iouis quorũ matre a terra absorpta dum esset pręgnans ab ip
sis terræ visceribus natisunt: ui magni effecti hospites suos
occidebant & humanum sanguinem sacrificabant. Quod videns
iupiter iniquos filios suos fulminauit et terra subiecta [unknown character]forauit:
de foramine vero vnda statim exiuit quæ adhuc romę
fluminis fœtorem sulphureum emittit. Et forte illa est lacus si
cilię: de quo dicit Solinus [unknown character] tetro odore abiicit [unknown character]ximãtes. Et
forte ad ipsius fontis ostendendam naturam hęc fabula estcõ
ficta. Vnde Ouid. Olentia sulphure fertur Stagna paliscorũ
rupta feruentia terra. [unknown character] Dic [unknown character] iupiter est deus pater qui pro-
culdubio paliscos: id est malos filios quando[unknown character] generat ipsos
[unknown character] de matre terra absorpta: id ẽ plebe ignobili & depressa quã
do[unknown character] prouocat et exaltat:& ad magnos status promouet. Tales
vero non considerant quo modo nati nec quomodo de ter
ra.id est de infimo statu promoti sunt: immo per superbiam
elati homines deprimũt & hospites suos: id est subiectos spo
liant & sanguinem impiorum: id est substantiam temporalem
suis maioribus sacrificant & [unknown character]sentant. Sicut ad litteram patet
de malis officialibus qui non attendunt ad illud. Ecc[unknown character]. tertio.
Qui offert sacrificium de substantia pauperis: quasi qui victimat
filium in conspectu patris sui. Tales igitur solet iupiter: id
est iuuans pater deus finaliter fulmine sententiæ suę percutere
& qñ[unknown character] destruere ita [unknown character] de [unknown character]foratione corporis sui.i.de terribili
morte sua solet fons fœtẽs & sulphure9.i.fœtor [unknown character]petuę ĩfamię
xxxiiii. Interfecit eos: & dedit eos in occisione: & de cadaueri
bus eo[unknown character] ascẽdit fœtor. [unknown character] Ceres filiã suã [unknown character]serpinã in quadã do
mo minutissima sub ęthna cõcluserat:& [unknown character] vacaret lanificio [unknown character]
ceperat. Dea aũt venus ipsam quadam die secum ad colligen
dos flores duxit. Quã vbi pluto vidit inuidit & eã cõcupiscẽs
rapuit & in domo sua deflorauit. [unknown character] Sic dũ puellę & potissimũ
sanctimoniales domũ paternã vel domũ religionis deserũt &
stimulãte venere.i.mentis lasciuia ad flores colligendos.i.ad
mundi delectamenta spectacula & ludibria exterius ad mũdũ
exeunt: sępe fit [unknown character] pluto.i.luxuriosiipsas vel sponte vel violẽ
ter raptas ad domos [unknown character]prias secũ trahunt exẽplo helenę: quæ
viro absente ad cythereã insulam ad festum veneris cã solatii
iuit: quã paris ibi rapuit:& raptã in troiam duxit exemplũ habemus
de dina. Geñ.xxxiiii. Quę dum egressa esset ad viden
dum mulieres regionis: a sychẽ filio emor oppressa est. [unknown character] Cũ
ceres filiam suam raptã comperit.ipsam [unknown character] totum mundũ quę
siuit: sed cũ nox iter suũ impediret duas pinus in monte ęthna
accendit & sic eam cum facibus inuestigauit. Et ideo odorife-
a dicta fuit. Quapropter in festo eius faces & luminaria accen
di postea mos inoleuit. Ipsa igitur inuẽta zona filię cognouit
[unknown character] per aquã cyanes trãssisset Nympha aũt cyane quæ in aquã
mutata fuerat ipsi non potuitindicare. Arethusa tñ nympha
de fonte suo caput extulit & deæ raptũ filiæ retulit: & [unknown character] ad infernum
ducta fuerat nunciauit & [unknown character] eam regnantem in inferno
viderat ipsi dixit. Cum igitur ceres in infernum descendisset
nec filiã suã a plutõe habere potuisset: su[unknown character]os adiit:& ioui de fra
tre suo plutõe cõquesta partes suas iuppiter interposuit: & sic
ordinauit [unknown character] [unknown character]serpina per mediũ annũ cum plutõe in inferno
regnaret & per aliũ mediũ cũ matre superius appereret. Ouid.
Nũc dea regno[unknown character] minime cõmune duo[unknown character]. Cũ matre est totidẽ
totidẽ cũ cõiuge menses. [unknown character] Per cererẽ potest ĩtelligi pręlatus
per proserpina vero subditus: ita [unknown character] pręlatus dicatur mater r
tione pietatis: subdit9 dicatur filia nõ filius ratione inconstan
tię & imbecillitatis. Ex quo igitur accidit [unknown character] pluto.i.diabolus
rapuit [unknown character]serpinã.i.aliquẽ simplicem subditũ quẽ secum detulit
in infernũ.i.quem per apostasiã traxit ad mundũ vel per temptationeẽ
rapuit ad peccatum: mater ei9.i. pius prælatus debet
cum cum facibus accẽsis.i.cum ardore caritatis quęrere: & de
ab aliis inquirere vt possit remedium adhibere qui debent ipsi
omĩa reuelare: vt sic dicat pręlatus visitans & inquirens illud
Geñ.xxx vii fratres meos quęro indica mihi. Debet igitur ip
seinfernũ.i.pct[unknown character] subditi a dire per compassionem:& si ipsum
ita inueniat plutoni.i.diabolo cõfœderatum & coniunctum [unknown character]
malę consuetudinis vinculum:[unknown character] ipsum extrahere per [unknown character]catio
nem non possit: Debet ad iouem.i.ad deum recurrere per orõnem
& sic necesse erit [unknown character] pluto ipsum dimittat:& [unknown character] infernũ.i.
peccatum exeat: et ad matrem.i. ecclesiam vel religionem redeat
& ad statum gratiæ se conuertat dicens illud Oseę.ii. Reuertar
advirum meum priorem. Proserpina tamẽ.i.talis reuer
sus pœnitens non debet ex toto plutonem:& infernum.i.dia
bolum et peccatum dimittere: ĩmo per sui primi status cõside
rationẽ debet [unknown character] magna parte temporis cum eis habitare quia
debet sem[unknown character] habere in mẽte qualiter ipsum decepit & ad peccatum
rapuit & portauit. Apo.ii.Memor esto vnde excideris &
age pœnitẽtiã & prima opera fac. Quia breuiter oĩs homo de
bet partim essein inferno [unknown character] timorem & meditationẽ & peccati
cõsiderationẽ:& partim in cœlo per amorẽ & affectionẽ: vt sic
possit cuilibet tali dicere illud [unknown character]s. Si ascendero in cœlũ tu illic
es si descendero ad infernũ ades. [unknown character] Vel dit [unknown character] iupiter.i.iuuans
pater est deus: Ceres est christi persona: Pluto diabolus: Proserpina
aĩa vel sancti patres. Pluto igitur.i.diabolus cum pro
serpinã.i.aĩam humanã x[unknown character]pi filiã ad infernũ a principio rapuis
set sic fuit per iouẽ.i.per deum patrem inter eos ordinatum [unknown character]
aliquo tempore.i.ante aduentũ remaneret cum plutone in inferno.
Alio vero tempore.i.post aduentũ habitaret cũ matre:
idest cũ x[unknown character]o superius in excelso. Oĩa e[unknown character] tẽpus habent. Ecc[unknown character].
iii. [unknown character] Cũ ceres filiã suã de inferno vbi fuerat rapta reducere vel
let & su[unknown character] hociouẽ interpellaret sic fuit a ioue responsum [unknown character] ipsam
inde trahere non poterat: si ipsa de inferni fructib9 gustas
set: quod audiẽs ceres cõsensit. Tunc asseruit quidã rusticus di
ctus ascalaphus [unknown character] ipsam viderat in quoddã viridarium ingre
dientem & tria grana malogranati comedentem & sic [unknown character]pterip
sius testimonium [unknown character]serpina fuit in inferno detenta: nec matri
tunc tẽporis restituta Regina vero inferni [unknown character]phanum testẽlim
pha flegetõtis intinxit: & eũ in bubonẽ mutauit & [unknown character] mala nũ
et mortalib9 ipsum in antea maledixit. Ouid. Fœda[unknown character] fit
omen. [unknown character] I sta pñt dici cõtra facto[unknown character] alieno[unknown character] exploratores: detractores:&
relatores [unknown character] statim vt viderint [unknown character] de liberatiõe [unknown character]ser
pinę.i.de bono cõmodo alicui9 [unknown character]sonę miserę agi[unknown character]: solẽt ea accusare:&
si qua fecit sibi nocẽtia reuelare. Et sic cõtingit [unknown character] bonum
ei9 ĩpediũt:& criminũ eius testes fiũt. Sed [unknown character] certo ĩsti ĩ bu
bones [unknown character] sunt aues cũctis aliis odibiles cõuerti dñr in[unknown character] tũ tales
delatotes cũctis eẽ abominabiles dignoscun[unknown character]: [unknown character]a[unknown character] certo tales
more bubonum de nocte clamãtes.i.verba sua detractoria oc
culte [unknown character]latis & maiorib9 referẽtes & bona alio[unknown character] [unknown character] inuidia retardãtes:
a cũctis abominãtur:& eo[unknown character] consortia dtestan[unknown character]. Iõdĩ
Ecc[unknown character].v.Nõ appelleris susurro in vita tua. Et se[unknown character][unknown character] Susurratori
odiũ & inimicicia & cõumlia. [unknown character] Vel dic [unknown character] infern9 est mũdus
ybi talis vide[unknown character] esse cõsuetudo [unknown character] si quis de fructib9 ei9.i. de bonis
eius [unknown character] cõplacentiã gustauerit inde de cętero nõ exibit. Illi
e[unknown character] [unknown character] in iridario inferni.i.in [unknown character]speritate mũdi tria grana.id est
tri[unknown character]tita mũdi bona.s.delicias: diuitias: & honores comedũt.
ita delectan[unknown character] ibidẽ:[unknown character] ab amore ei9 extrahi nõ pñt. Sa[unknown character].ii. Nõ
est agnitus [unknown character] reuersus sit ab inferis. [unknown character] Vel dic [unknown character] maia mulir ẽ
infernus: de cuius fructibus.i.delectationibus [unknown character]s gustauerit
ab ei9 laqueis vix exibit: [unknown character]a [unknown character] de orto deliciarũ suarũ tria grana.i.tria
oblectamẽta.s.affectus aspectus & tactus sumunt ab
amore baratri hui nõ recedũt. Prouer.ii.I nclinata est ad mor
tẽ dom9 eius. [unknown character] Cũ syrenes puellę [unknown character]serpinę ipsã raptã vidissẽt
[unknown character]siuerũtipsã [unknown character] oĩa loca terrarũ. Quã cũ nõ inuenissent ad finẽ
vt in ęquore & in aere [unknown character]rere possent optauerũt sibi dari pennas
Quib9 datis facta sũt mõstra marina alas hñtia faciẽ virgineã
& hũanã retinentia:& in piscẽ desinẽtia. Ouid. Virginei vult9
& vox hũana remãsit. Iste igi[unknown character] sunt syrenes mõstra marina: [unknown character]
[unknown character]a dũerant virgines dulcisme cãtabãt: voluerũt dii [unknown character] virgt
neas facies retinerẽt: vt sicĩ mari dulciter resonarẽt ta [unknown character] audi
entes obstupescerẽt & sopirẽt. [unknown character] I sta fabula vide[unknown character] inuenta ad
oñdẽdũ naturã syrenarũ. Proserpina ẽ aĩa cui9 puellę sũt potẽ
tię.s.ratio: mẽoria:& volũtas. Igi[unknown character] qñ cõtingit [unknown character] dña istarum
puella[unknown character].i.aĩa a plutone diabolo fuerit rapta [unknown character] vitia:& in regio
nẽ dissimilitudĩs deportata: debẽt puellę istã dñam suã diligẽter
[unknown character] rere& ad eẽ ĩueniẽdã totis virib9 anhelare. Debent igitur
alas cõtẽplationis appetere:& in mõstra marina [unknown character] cordis ama-
itudinẽ se mutare:& nũc in aera.i.ad cœlestia [unknown character] cõtẽplationẽ
hĩtare.[unknown character]s. Quis dabit mihi pẽnas ficut colũbę. Et alibi. Si sũpsero
pennas meas diluculo:& habitauero in extremis maris.
I stę igi[unknown character] debent aciẽ virgineã [unknown character] innocentiã & castimoniã reti
nere & cãtus diuinę laudis dulciter resonare. A poc.xiiii.Cãtabãt
sctĩ cãticũnouũ añ sedẽ dei & agni. [unknown character] A rethusa fuit nym-
pha de terra pisana pulcherrima inter nymphas achaides: quę
cũ in alpheo fluuio se lauaret:& vestes suas in salicibus suspen
disset audiuit deũ fluminis [unknown character] ipsã rapere voluit: illa[unknown character] nuda ad
alterã ripã fugit. Ille igitur deus ipsa nudã videns & ex hoc in
morẽ ipsius magis ardẽs [unknown character] mõtes & syluas ipsam [unknown character]sequitur.
Q uę fatigata & vltra fugere nõ valens rogauit dyanã cuius ar
migera fuit [unknown character] ipsam adiuuaret: quæ statim ipsãne nuda vide-
e[unknown character] nube obtexit. Ipsa vero nympha i aquã [unknown character] sudorẽ defluxit
Alpheus vero eam in aquã mutatã videns in [unknown character]prias aquas se
mutauit vt arethusę se cõiũgeret: & aqua aquę fortius se vniret
& perpetuo se misceret. Hic est fons vel fluuius [unknown character] de achaia in
ortigiã infulã sub mari fluit & indein siciliã [unknown character] ęquora se defle
ctit. [unknown character] I sta aũt fabulavide[unknown character] ĩuẽta ad ostẽdeodũ fõtis arethusę
naturã qui subtus mare fluit in siciliam. I sta nympha vide[unknown character] eẽ
aia quæ ab alpheo.i.a deo diligi[unknown character]. Et tñ cõstat [unknown character] i[unknown character]m qñ[unknown character] per
pctã fugit & ipsi9 cõsortiũ as[unknown character]na[unknown character]. Ille vero ipsã [unknown character] affectionẽ
[unknown character]sequi[unknown character] & [unknown character] [unknown character]dicatores eã cõpręhẽdere & sibi [unknown character] g[unknown character]am cõiũgere
delecta[unknown character]. Accidit aũt [unknown character] aia siue hõ post[unknown character] diu a deo peccãdo
fugit fatigatu[unknown character] a pctõ sisti & virtute & auxilio deæ dianæ.i.bea
ę virginis: quæ nube.i. gratia ipsam aĩam operit in aquã per
lachrymosam confessionẽ liquefit. Canti.v.Aĩa mea li[unknown character]facta
ft vt dilectus locutus est. I ste alpheus vidẽs a ĩam li[unknown character]factã
[unknown character] cõtritionẽ li[unknown character]fit & ipse [unknown character] cõpaissionẽ & cũ ipsa se miscet [unknown character] di
lectionẽ:& sic [unknown character] mare mdi transeũt vs[unknown character] ad remotã paradisi
habitationẽ. Statim x[unknown character]s qñ videt aiam flebilẽ & deuotã: ei [unknown character]
morẽ & gratiã cõmisce[unknown character]. [unknown character] Vel dic [unknown character] alpheus est [unknown character]latus Are-
thusa est subditus: quẽ si fugitiuũ videat debet isequi & ad eũ
reducendũ ad viã bonã totis viribus anhelare. Verũtñ s i[unknown character]m
iquefieri per contritionẽ videat: debet ipse per cõpaffionẽ li[unknown character]
fieri:& sibi cõpatiẽti pati:& caritatiue cum co commifceri. Ad
o.xii. Gaudere cũ gaudẽtib9 flere cũ flẽtib9. [unknown character] Ceres dea sege
tũ irata de [unknown character]serpina filia sua amissa: famem [unknown character] totũ mũdũ fecit
t segetes per sterilitatem subtraxit. I nuents autem filia mifi
&c. [unknown character] i[unknown character]msemina & fruct9 mũdo dedit. Verũtñ dũ iste [unknown character] mũdũ
semina deferret: domũ linci regis applicuit: qui auctoritatem
semina prstandi sibi attribuere cupiẽs: triptolemũ occidere
voluit. Ceres vero ipsũ lincũ in lincã bestiã mutauit. [unknown character] Ceres
dea segctũ significat deum patrem: miles iste per quem mittit
semina gratię: ẽ x[unknown character]s: lincus vero crudelis est popul9 iudaicus.
Dico ergo [unknown character] deus pater [unknown character]eo [unknown character] filiã suã aĩam humanã per raptũ
plutonis diaboli perdidit: segetes virtutũ & semina ga[unknown character]
a mundo subtraxit & famẽ & indigentiã bono [unknown character] spũaliũ cunctis
dedit. A mos.viii.Mittã famẽ ĩ terrã: nõ famẽpanis: ne[unknown character]
sitim aquę sed audiẽdi verbũ di. Vñ volẽs se mũdo benignũ
oñdere triptolemũ filiũ suũ misit: vt verbũ dei & verę fidei semina
per mũdũ [unknown character]dicãdo iaceret & famẽĩdigẽtię bono[unknown character] spũaliũ
tẽperaret. Lucæ.viii.Exiit [unknown character] seminat seminare se.s.sed crudelis
& [unknown character]ditor lincus.i.pp[unknown character]us iudaicusi[unknown character]m occidere voluit qñ
i[unknown character]m in cruce extĩgere extimauit. Ipse tñ virtute cereris magistrę
suę.i.paternę [unknown character]uidẽtię resurgẽdo extitit liberat9. I[unknown character]e vero
lincus populus tudaicus in bestiãest mutatus in[unknown character]tũ obstinat9
vagabũdus er bestialis est factus. Primę co[unknown character].ii.Animalis hõ
non percipit ea quæ sunt spiritus dei.
Explicit liber.v.motamorphoseos. Incipit sextus.
| Metamorphosis Ovidiana moraliter a magistro Thoma Walleys anglico de professione ṕdicatorū subsanctissimo patre Dominico explanata. | |